SOLENIDADI TRÁNSITU SAUN FRANSISKU ASSIS NIAN
Protókolu
Prólogu
Ema matenek sira hatete katak moris ne’e nudar peregrinasaun ida. Ema moris nudar ema nebé lao namanas tuir ain fatin nebé Nai Maromak marka nanis ona. Tó nia loron, ho serteza ita ema sei sai husi Rai ne’e lao ba “Rai Prometidu”, mak Lalehan. Iha nebá ita ema sei simu moris rohan laek hamutuk ho Maromak. Wainhira sei lao namanas iha dalan moris iha mundu ne’e, lalatak ‘Rai Prometidu’ sei mosu, mak iha momentu nebá “Rai Eziliu” lakon kedas no ita sei tau ain kedas iha paraízu. Momentu ida ne’e sei sai nudar momentu nebé nakonu-naksulin ho ksolok.
Momentu sira hanesan ne’e mak Fransisku Assis hasoru wainhira nia mate no nia moris hadau malu. Lós duni, ba Fransisku, “Irman Mate” nebé prontu mai hasoru nia laos irman nebé hatauk nia. Maibé nia senti katak tó ona nia loron, nia sei mai duni atu hasoru nia. Tan ne’e la hakfodak oituan mos hodi hananu Knananuk ‘Irman Mate’. Hahi hanai ba hau Nai Maromak, tan ‘Irman Mate’ isin nian nebé ema moris ida mos la hases-an husi nia. Fransisku senti lolós katak liu husi ‘Irman Mate’ deit mak nia bele ba hasoru hamutuk ho Kristu. Tan ne’e mate laos buat hotu-hotu nia rohan, maibé prinsípiu, tutun husi ksolok ba moris rohan laek nebé Nai Maromak promete hela ona. Ida ne’e mak ita hanaran tránsitu: tama ba moris foun. Katak ita sai husi moris temporáriu iha mundu ne’e tama ba moris foun nebé marka ona ho Kristu Jesus nia moris nebé rohan laek.
Hananu Entrada nian
Orasaun makloke nian
(Husi nai-Lulik)
Aman Maromak, ita boot hadomi tebes ema sala nain sira. Atu sai hanesan Ita Boot, Aman Fransisku simu ona tulun konversaun nian husi Ita Boot. Ami harohan, atu tulun nebé ita haraik ona ba nia, haraik mos mai nia oan ami sira. Nune’e ami bele hamoris ami nia vokasaun iha mundu ne’e nudar Ema Evanjellu nia Oan, hanesan Aman Fransisku halao tiha ona.
ITA AMAN SAUN FRANSISKU ASSIS NIA LALAOK MORIS
1o. Narrador
Durante tempu estasaun sira, rai hun Umbria la kolen atu hatudu Maromak kriador ninia furak. Loron matan la para oituan mos hodi haroman rai hun matan nebé nakonu ho dame; nia haroman fali panorama Eden nebé kleur ona la teke matan. Assis sidade kiik-oan, husi nia moris oan mane kmook ida nebé iha istória hafila kriatura barak ba Maromak. Ema oan ne’e mak Fransisku. Iha sidadi ne’e, Fransisku hahu moris hodi hakat tuir Jezus ho abut metin. Nia espíritu konversaun la mate teni. Maibé fó naroman nafatin ba nia oan sira nebé mak hakarak hetan “moris nakonu”. Ohin, rai Assis hein nia fila, no fó nia-an hanesan fatin ikus ba Fransisku atu hatoba nia “Irmaun Buru” nebé lahuk tanba moras oioin.
Wainhira tó ona nia loron ikus, ho haraik-an tomak, Irmaun Fransisksu hakarak hahu fali buat hotu-hotu. Tan tenki tuir médiku nia haruka, nia hamenus nia mortifikasaun. Maski nune’e nia dehan:
Fransisku:
Irmaun mai ita hahu fali serví Maromak tan tó oras ida ne’e ita seidauk halo buat ida ba Nia.
2o. Narrador:
Fransisku hanoin tebes hodi kuidadu ema leprozu sira hanesan wainhira nia hahu nia moris foun. Nia hakarak liu hakmatek. Ne’e duni nia hadok-an tiha ba fatin dook no hakmatek. Nune’e, iha deit paredi isin nian: entre Maromak ho nia deit. Maibé nia moras todan liu, nia kbiit menus ba dau-daun ona. Tan ne’e nia la iha kbiit atu bele bokan oituan mos. Tan kondisaun ne’e, nia husu ba Irmaun Elías atu lori nia fila ba Assis, fatin nebé nia hadomi liu.
1o. Narrador:
Irmaun Elías hahu diriji kedas irmaun lubun boot ida atu lori Fransisku. Wainhira sira tó iha fatin ida nebé ás oituan atu nia bele haré sidadi Assis tomak, Fransisku dehan ba sira nebé lori nia.
Fransiskus:
Hatun hau iha rai. Karik bele fila hau isin hateke ba sidade.
2o. Narrador:
Hafoin hatun tiha nia iha rai hodi hateke ba Assis, nia fó benze ba sidadi hodi dehan:
Fransisku:
Nai Maromak sei fó benze ba Ó sidadi santa. Tanba klamar barak mak sei hetan salvasaun husi Ó. Maromak nia atan barak mak sei hela hakmatek iha Ó laran. Husi Ó Maromak sei hili ema barak hodi halao servisu moris rohan laek nian.
1o. Narrador:
Se karik nia hakarak fila ba Assis ne’e nudar Nai Maromak nia hakaran. Iha sidadi ida ne’e mak nia hetan tulun espirituál nebé ba da’uluk hetan mandatu husi Nai Maromak iha Kruz Saun Damiaun hodi hadia Nai nia Igreja nebé atu naksobu dau-daun ona. Hahu husi ne’e, nia salva tiha duni Igreja nebé atu monu dau-daun ne’e. No mos iha sidadi ida ne’e, iha Igreja Portiunkula, nia hamutuk ho nia irmaun sira hahu moris konversaun nian nebé atrai ema barak iha mundu, feto no mane. Hafoin grupu boot husi Frades Minores sira tó iha Igreja Portiunkula, Fransisku dehan:
Fransisku:
Fatin ne’e konsagra ona ba Maromak. Sai ona nudar Nia hela fatin. Uluk ita hahu iha ne’e ho ema oituan deit. Maibé Maromak haroman nia nebé kiak ho Nia roman matenek nian. Iha ne’e, Nia haroman ona ema kiak sira ho roman matenek nian. Iha ne’e mos, Nia halakan ona ita nia hakarak ho Nia ahik domin nian.
2o. Narrador:
Wainhira nia moras liu tan, nia bolu nia irmaun sira nebé Maromak fó ona ba nia. Nia haraik bensa ba sira hanesan Jakob nebé wainhira katuas ona fó bensa ba nia oan mane sira. Hanesan Moizes nebé sae ba foho atu Maromak foti no hariku Israel oan sira ho Nia tulun. La kleur deit Irmaun Elías hamrik iha Fransisku nia sorin karuk. Irmaun sira seluk haleu iha nia sorin-sorin. Fransisku kruza nia liman lós iha liman karuk nia leten hodi tulan ba Irmaun Elías nia ulun. Embora ho matan nebé la hare ho diak, nia dehan:
Fransisku:
Hau nia liman iha se nia ulun?
1o. Narrador:
Sira hatan.
2o. Narrador:
Iha Elías nia ulun.
1o. Narrador:
Fransisku hatan kedas.
Fransisku:
Ida ne’e mak hau hakarak hau oan. Hau fó ba Ó liu sira hotu. Hanesan ida Leten Ás Ba haraik bensa ona ba irmaun sira ho liman, nune’e mos hau fó bensa ba sira liu husi Ó. Nune’e mak ho soi duni atu grasa ida ne’e haraik ba Ó leten.
Hananu.
1o. Narrador:
Fransisku nia mate besik dau-daun ona. Deripenti nia hanoin fali nia esperiénsia furak sira nebé wainhira nia ho nia irmaun sira halibur hamutuk iha Igreja tuan nebé besik naksobu: sira nia ksolok - hamnasa hamutuk iha dalan kiik sira iha sidadi Assis hodi husu aihan husi populasaun sira. Tan ne’e, nia husu irmaun sira hakbesik ba nia sorin. Nia haré sira nia laran triste makás. Ne’e duni, nia hakas-an konsola, fó espíritu ba sira. Maibé deripenti, irmaun ida nebé Fransisku hadomi tebe-tebes dehan:
2o. Narrador:
Apá, ita presiza hatene katak, hahu ohin ita nia oan sira sei lao la ho aman ida. Se tan mak bele sai izemplu moris nebé ami bele tuir. Apá, karik ita iha ona lalehan, hanoin ami nebé sei lao hela iha mundu ne’e. Perdua tiha ba sala hotu nebé ami halo ona hasoru ita.
1o. Narrador:
Aman santu ne’e hatan ba nia.
Fransisku:
Hau oan hanoin ba katak, Maromak mak bolu hau. Hau perdua hotu hau nia irmaun sira nia sala, sira nebé iha ne’e no sira nebé la iha ne’e. No wainhira hau bele karik hau sei husik sira hotu husi sala; ható ba sira hotu no fó bensa ba irmaun sira hotu hodi hau nia naran.
1o. Narrador:
Ho sentimentu nakonu nudar aman, Fransisku hahu koalia ba nia irmaun sira konaba oin sa halao moris ne’e ho pasiénsia no kiak hanesan hakerek ona iha Regra.
Fransisku:
Karik diak irmaun sira serví Maromak iha moris kiak no iha haraik-an hanesan ema lao rai iha mundu ne’e. Tan Nai rasik sai kiak iha mundu ne’e. Ida ne’e mak moris kiak nia kbiit. Hau nia irmaun sira mak hau hadomi, buat ida ne’e mos mak hau halo ba imi nudar eransa ba Reinu Lalehan nian. Ita kiak sasan mundu nian, maibé riku buat lalehan nian. Ida ne’e mak tenki sai imi nia iis nebé sei lori imi ba sidadi ema santu sira nian. Irmaun sira mak hau hadomi. Imi presiza abut metin iha moris kiak. Ida ne’e mak imi tenki halo ho laran tomak no la hakarak tan buat ida iha kalohan okos ne’e. Kristu deit mak tenki sai imi nia iis.
2o. Narrador:
Wainhira Fransisku isin fraku, nia la bele halo buat ida tan, hein deit Irman Mate atu tó mai. Maski nune’e nia sei bele halo predisaun konaba irmaun sira nia moris iha loron aban-bainrua nian. Nia haré katak irmaun sira sei hasoru susar oioin iha moris konversaun nian nebé nia hahu tiha ona. Irmaun barak mak sei hahu la fiel ba Regra Moris nian. Tanba ne’e, antes nia hasoru Aman Maromak, nia hakerek Testamentu ida hodi fó hanoin fali ba Frades Minores sira konaba juramentu nebé sira halo tiha ona ho Maromak nia Oan Mane nebé kiak. Ne’e duni nia haruka Irmaun ângelo hakerek liafuan sira nebé sai husi Fransisku nia ibun.
Fransisku:
Irmaun Ângelo, hakerek fodik ba sa mak hau sei hatete ba Ó…”Nai fó tiha ona mai hau, Irmaun Fransisku hodi halo konversaun. Tan wainhira hau sei iha sala laran, moruk oin sa haré ema leprozu sira. Maibé Nai fó mai hau fiar nebé boot tebes nune’e mak iha Igreja sira laran hau hamulak ho simples ho liafuan sira ne’e: “Ami adora Ita, Nai Jezus Kristu, iha ne’e no iha Ita nia Igreja hotu iha mundu tomak no ami hahi Ita ho Ita Nia Kruz Santa.” Nai fó tiha ona, sei fó tan ba hau fiar boot tebes ba nai-lulik sira nebé moris tuir lei Igreja Romana Santa tan sira nia ordenasaun. Ne’e duni, karik sira haduni nafatin hau, hau sei husu nafatin mahon ba sira. Tan iha mundu ne’e. Maromak Leten Ás Ba, hau sei la haré ho matan isin nian. Nai Nia Futar Isin no Ran nebé sira simu no sira deit mak bele prepara ba ema seluk.”
Orasaun Hamutuk:
Aman Maromak kbiit nain, Fransisku nia dalan moris ikus hanesan ema iha mundu ne’e, fó hanoin mai ami, katak ami kriatura lahuk no lai iha kbiit. Tuban nafatin ami atu ami la monu wainhira ami halao ami nia moris loro-loron nian iha mundu ne’e. Hatun Ita Nia Espíritu Santu mai ami, atu ami firme nafatin hodi simu susar oioin nebé sei hanehan ami. Iha Ita deit mak ami hasae ami nia moris tomak. Tan Jezus Kristu Ami Nain. Amen.
MATE
1o. Narrador:
Ho devosaun no respeitu makás, irmaun sira rona sira nia Nai nia hahalok kmanek iha sira nia leet. Hanesan sinal fraternidadi nebé kmook, sira hakarak hadomi malu. Nakonu ho fiar ba “Nain Feto Kiak Nain”, sira hakruuk ba nai ulun Igreja Romana no serví sira.
Fransisku:
Hau nia maun alin sira mak hau hadomi, hau nia tempu besik ona. Tan ne’e hau hakarak rona fali Knananuk Maun Loron Matan. Imi hananu fodik hela nia mai hau.
Knananuk Maun Loron Matan
(Hananu hamutuk)
1o. Narrador:
Liu tiha, Fransisku bolu nia belun ida hodi dehan ba nia:
Fransisku:
Irmaun doben, Maromak hatudu tiha ona mai hau katak, la kleur tan, hau sei husik hela moris ne’e. Eh…Ó koñese Señora Jakoba iha Settisoli, be sa? Nia feto santa ida nebé hadomi tebe-tebes ita nia Ordem ne’e. Karik nia rona hau mate no nia la marka nia prezensa iha ne’e, nia sei triste tebe-tebes. Tanba ne’e, agora kedas haruka fodik lalais lia menon ruma konaba hau nia kondisaun agora ne’e. Ható ba nia: “Karik nia hakarak haré hau wainhira hau sei moris, nia tenki mai lalais.”
1o. Narrador:
Irmaun ne’e hatan.
2o. Narrador:
Lós duni hau Aman. Tan nia iha devosaun boot ba ita, la soi tebes karik nia la marka nia prezensa iha ita nia loron mate ne’e.
Fransisku:
Foti kaneta hakerek fodik saida mak hau hateten ba Ó. Hafoin lori ba nia.
1o. Narrador:
Irmaun ne’e lori tiha kaneta mai, Fransisku hahu dehan:
Fransisku:
Bodik ba Señora Jakoba, Maromak Nia atan, Irmaun Fransisku, ema kiak no kiik husi Kristu no hamutuk ho Espíritu Santu iha ita Nai Jezus Kristu. Señora doben, hau hakarak atu Señora hatene katak hau nia moris ikus nian besik lós ona . Ne’e duni, Karik Señora hakarak hasoru ho matan haré wainhira hau sei moris, mai kedas ona depois simu karta ne’e. Mai iha Igreja Maria Degli Angeli. Karik Señora la mai iha loron ikus ida ne’e, Señora sei la haré hau iha kondisaun moris. Lori hena karon hodi falun hau nia isin mate no lilin hodi hakoi hau. Hau husu fó ne’e mai hau. Mak ne’e deit irmaun, tanba Señora Jakoba mai ona iha dalan.
2o. Narrador:
La kleur deit, rona tarutu makás ida iha odamatan oin. Fransisku haruka loke odamatan. Wainhira loke odamatan, Señora Jakoba, hamrik hela iha odamatan ho nia kuda armada no ho nia oan mane rua nebé nudar senador. Fransisku haksolok tebe-tebes tanba Señora Jakoba tó ona mai. Señora Jakoba konta katak, wainhira nia reza hela, rona lian ida husi lalehan: “Señora Jakoba, Karik Ó hakarak hasoru Fransisku sei moris, ba kedas Assis. Labele hein tan. Lori sasan sira nebé bai-bain Ó fó ba nia wainhira nia moras no buat saida deit mak presiza iha funeral.” Ida ne’e mak hau halo duni, Apá Fransisku.
1o. Narrador:
Han hotu tiha, Fransisku iha fali forsa oituan, Señora Jakoba hahu hakneak no hakuak nia ain santu nebé iha Jezus nia kanek sira. Ho devosaun, nia beiju no habokon ain ne’e ho nia matan ben. Irmaun sira nebé hamrik hela, haré akontesimentu ne’e, hanesan haré Maria Madalena iha Jezus Kristu nia ain. Sira mos senti la soi atu hadook tiha nia. Hafoin Fransisku husu foti Bíblia no lee fodik ba nia Evanjellu Saun Juaun husi versíkulu antes konaba festa Páskua.
Evanjellu (Ju 13: 1-5)
(nai-lulik mak lee)
Iha momentu ne’e, antes loron Páskua hahu, Jezus hateten katak Nia loron besik ona hodi sai husi mundu ne’e fila ba Aman. Nudar Nia hadomi Nia disípulu sira, nune’e ohin Nia hadomi sira tó rohan. Sira sei han hamutuk hela, diabu hahu babeur Júdas Iskariot, Simaun nia oan, hodi faan Jezus. Jezus hatene katak Nia Aman intrega tiha ona buat hotu iha Nia liman. Nune’e mos Nia mai husi Aman no fila fali ba Aman. Hafoin Jezus hamrik kolu Nia unuk. Nia foti fali hena mutin ida no kesi ba Nia kanotak. Tuir mai Nia fui we ba basia, hahu fasi Nia disípulu sira nia ain, hafoin hamaran ho hena nebé kesi hela iha Nia kanotak.
Omília
(badak husi nai-lulik)
1o.Narrador:
Ho molik, hau sai husi hau nia inan nia knotak no ho molik mos mak hau sei fila ba nia. Nai mak fó , Nai mak foti. Kmanek tebes Nai nia naran. Nune’e mak Job dehan. Job nia liafuan sira ne’e sai tuir lós kedas iha Fransisku. Nia latan molik, la iha karon rohan ida mos. Nia hateke sae ba leten, neon metin ba lalehan. Nia taka nia liman lós ho nia liman karuk hafoin dehan ba irmaun sira.
Fransisku:
Hau halo saida mak hau tenki halo. Hau harohan atu Kristu hanorin ba Ó saida mak Ó tenki halo mos.
1o. Narrador:
Haré Fransisku nia hahalok ne’e, Guardiaun nebé tur besik nia senti laran dodok tebe-tebes. Tan ne’e nia hamrik, foti unuk nebé tau hela iha Fransisku nia sorin. Guardiaun dehan ba Fransisku:
2o. Narrador:
Ita hanoin ba, unuk ne’e hau impresta ba ita. Hau foti knaar hotu husi ita atu fó ba se se deit.
1o. Narrador:
Fransisku haksolok tebes tan nia haré katak nia bele hakiak nia juramentu kiak (votus pobreza) ne’e tó ikus. Tan ne’e, nia haruka foti paun ba nia hodi hanoin hikas fali “Han Ikus” nian husi Ita Nain Jezus Kristu.
Protókolu
(Mai ita halakan lilin)
1o. Narrador:
Wainhira atu mate, Fransisku la iha ona forsa. Iha nia hamulak, nia husu atu irmaun sira hahi Nai hamutuk ho nia. Ho iis nebé sei iha, nia reza nafatin Salmu sira embora ho lian kotu-kotu.
Reza hamutuk Hino Irmaun Loron
Matan
(Is 38, 10-14.17-20)
Hau dehan: Iha hau nia moris rohan +
Hau lao ba odamatan mate nian*
Ba nebá mak Nia bolu hau atu bá.
Hau dehan: Hau sei la haré tan Nai+
Iha ema moris nia mundu;*
Hau sei la hasoru tan ema hanesan iha mundu ne’e.
Hau nia baraka sei sobu tiha,*
Sei fokit tiha hanesan bibi atan ida nia baraka.
Nudar ema soru tais, nune’e mos Ita lulun hau nia moris*
Kua tiha hau nia kábas moris nian husi hau nia ai sóru.
Loron-kalan Ó besik hela hau+
Hau halerik tó daer*
Hanesan leaun Ó harahun hau nia ruin sira.
Hanesan manu lin hakfuik ho laran susar,*
Naboron hanesan manu pombu.
Hau matan nakukun tanba hateke ba leten,*
Hau terus susar, oh Nai, tulun hau.
Maibé hau klamar ita hases tiha husi rai kuak*
Hau nia sala sira hotu Ó soe dook.
Mundu mate nian la hahi Ita boot+
Ema mate la fó gloria ba Ita*
Sira nebé tun ba rai kuak
La laran metin ba Ita Nia fidelidadi.
Ida nebé moris mak hahi Ita, hanesan hau oras ne’e,*
Harohan atu Ita nia fidelidadi sei haklaken husi jerasaun ba jerasaun.
Oh Nai, salva tiha hau ba+
Nune’e ami sei hu’u Ita nia flauta,*
Iha Nai nia uma, durante ami nia moirs tomak.
Gloria ba Aman*
No Oan no Espíritu Santu.
Hanesan horik ukuk tó oras ne’e+
Tinan ba tinan nafaitn. Amen.
2o. Narrador:
Iha fatin nebé Fransisku hein Irman Mate, oras hanesan lao ho neineik lós. Irmaun sira hotu nia matan baku ba isin nebé toba hela ho hakmatek. La iha ema ida mak koalia. Sira hotu prontu husik sira nia Aman ba hasoru moris rohan laek hamutuk ho Kristu nebé nia tuir iha nia moris tomak. Tó ikus, nia loron hodi transforma nia moris mos tó ona. Kristu Nia mistériu tomak hakonu Fransiskus nia-an. Nia klamar semo sae ba hasoru Maromak nebé nia hadomi wainhira nia sei moris.
(Hotu-hotu nonok hodi hanoin Fransisku
nia mate-akompañia ho muzika ida)
Fransisku mate, mane fuik sira semo liu husi uma leten. Sira hakfuik, ho ksolok hodi hananu ho ksolok tebes tan nia. Lós katak, ema triste tan Fransisku la iha ona. Maibé ksolok ne’e tenki haklaken ba mundu tomak.
2o. Narrador:
Fransisku tama ona ba moris rohan laek hamutuk ho Kristu ho Aman no Espíritu Santu. Fransiskus nia isin hanesan lós Maromak Nia Bibi Oan nebé foin hatun husi kruz. Nia liman no nia ain pregu lalehan haborus; no nia sorin nakles kuak tan dima lalehan. Fransisku mak “Repetitor Christi” nebé mai fali iha mundu ne’e, ho nonok-matan ben nakonu sira hakbesik ba aman nebé sira hadomi hodi beiju nia isin mate.
Protókolu
Mai ita hasae ita nia lilin, hafoin beiju Aman Fransisku nia relíkia.
(Hatur lilin sira iha fatin nebé prepara ona).
1o. Narrador:
Kalan ema barak mak mai hader Fransisku nia isin. Sira haksolok tebe-tebes. Ahi oan lakan naroman iha sidadi tomak. Dader san, ema iha sidadi Assis tomak lori Fransisku nia isin ba hatoba iha fatin ikus nian ho ksolok no hananu.
2o. Narrador:
Antes halot nia, sira sei lori Fransisku nia isin mate liu husi Igreja Saun Damiaun atu Klara, Fransisku nia jardin kiik ne’e, no ho nia irman sira bele haré lai sira nia Aman ba dala ikus. Sira haré no beiju nia kanek santa sira nebé Nai haraik ba nia. Ba irman Klarista sira, Fransisku husik hela Testamentu ne’e.
Fransiskus:
Hau, Irmaun Fransisku, nebé kiak no kiik, hakarak tuir ita Nain Jezus Kristu ho Nia Inan Santa Virjen Maria nia moris no Nia Kiak tó rohan. Hau husu atu imi hotu, liurai feto sira, atu imi moris iha moris kiak santa ida ne’e. Guarda didiak nia, atu imi la lao sala oituan mos husi nia, tan ema seluk nia dutrina ka sira nia konseillu.
1o. Narrador:
Hafoin ne’e, sira lori Fransisku nia isin ba hakoi iha fatin benzidu nebé sira prepara ona. Tan ne’e fatin ne’e sei nakonu ho bensaun. Iha fatin ne’e, Maromak hatudu Nia glória ba nafatin liu husi milagre oioin, tó oras ne’e.
Orasaun Final
(nai-lulik)
Aman Maromak laran luak, iha selebrasaun ne’e, ami hanoin fali ami Aman Fransisku nia loron moris tama ba lalehan. Ami harohan, tulun ami sala nain sira ne’e bele kuru we grasa foun nebé Ita husik naksulin husi Aman Fransisku. Ami fiar katak, grasa wain nebé Ita hasulin ona husi nia sei la maran leet deit. Maibé sei sai nafatin we inan hodi habokon-hamatak bei-beik ami nia fuan no ami nia hanoin. Nune’e ami nia fidelidadi ba ita boot Nia Evanjellu bele naksarek-nakfuan nafatin iha ami nia moris, hanesan ami Aman Fransisku hatudu hela ona mai ami iha nia moris tomak.
Comments
Post a Comment